Lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender: de meesten van jullie zullen wel weten waar de afkorting LHBT voor staat – of LGBT, als je in plaats van homoseksueel het woord gay gebruikt. De afkorting kwam in opmars tijdens de jaren negentig, toen LHBT-activisten steeds vaker gezamenlijk optrokken om op te komen voor hun burgerrechten.

Met de toevoeging van de T aan het rijtje seksuele identiteiten is de eerste genderidentiteit aan de afkorting toegevoegd. Transgender personen zijn mensen met een genderidentiteit die niet altijd overeenkomt met de lichamelijke geslachtskenmerken bij de geboorte. Onder transgender identiteiten bestaan binaire en non-binaire genderidentiteiten. 

In deze aflevering van 24 uur met... ontvangt Wilfried De Jong internationaal model Valentijn de Hingh, die vertelt over haar genderidentiteit:

De eerste Q in LHBTQQIP2SA staat voor queer. Dit werd in eerste instantie gebruikt als scheldwoord, maar is geclaimd door LHBTQ+-activisten, om er een nieuwe draai aan te geven en de bestaande hokjes nog verder open te breken. Queer is namelijk iemand die niet gelabeld wil worden met een vaststaand gender en/of seksuele identiteit. Ze verzetten zich dus tegen het hokjesdenken van man/vrouw en homo/hetero.

In onderstaand fragment uit De roze revolutie vertellen Dino en Anne wat queer voor hen betekent. Of maak kennis met modeontwerper Dylan Westerveel, die in zijn werk queerness viert.

De tweede Q staat voor questioning. Dit zijn mensen die in een zoektocht zijn naar hun seksuele- en genderidentiteit(en).

De I staat voor intersekse, mensen die geboren zijn met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Deze kenmerken kunnen tussen personen heel erg variëren. De meeste intersekse mensen identificeren zich binnen de binaire genderverdeling.

In Nederland zijn er zo’n 85.000 intersekse personen. Zij kregen lange tijd te horen dat ze er vooral niet over mochten praten. Cultuurwetenschapper Margriet van Heesch promoveerde op dit onderwerp en vertelt in de podcast Future Shock over de gevolgen van deze geheimhouding.

Met de P wordt panseksueel aangeduid: iemand die zich aangetrokken kan voelen tot personen ongeacht de seksuele- en genderidentiteiten van die personen.

De 2S staat voor Two-Spirit. Dit wordt gebruikt door inheemse Noord-Amerikanen die zich mentaal simultaan zowel mannelijk en vrouwelijk voelt.

Aan het einde van deze afkorting vind je de A, voor aseksueel. Dit zijn mensen die weinig of geen behoefte aan seksuele interactie met anderen hebben. In de radiodocumentaire Seks voor sukkels duikt Heleen Hummelen in de wereld van aseksualiteit:

meer termen om te kennen

Niet voor niets wordt wordt er vaak gesproken over LHBTQIA+, want met het plusteken wordt duidelijk dat het bijna onmogelijk is het hele spectrum aan seksuele- en genderidentiteiten te duiden. Plus: voor het allerbeste begrip moeten we je nog een paar termen uitleggen, zoals binair, non-binair en cisgender.

Binaire transgender personen zijn mensen die zichzelf identificeren als man of vrouw, maar niet met het geslacht waarmee ze geboren werden. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld geboren als man en identificeren zich als vrouw of andersom.

Non-binaire transgender personen zijn mensen die zich buiten of tussen de binaire genderverdeling man/vrouw stellen. Onder non-binair vallen dus meerdere genderidentiteiten:

Agender of genderneutraal is iemand die zich helemaal niet verbonden voelt met een genderidentiteit.

Bigender is iemand die verschillende genderidentiteiten tegelijkertijd of afwisselend ervaart. Deze dubbele genderidentiteiten hoeven niet per se mannelijk en vrouwelijk te zijn.

Genderfluïde is iemand die wisselt tussen de binaire genderidentiteiten man/vrouw. Een genderfluïde persoon voelt zich de ene keer meer man, de andere keer meer vrouw en soms geen van beide. Een bekende genderfluïde is de schrijvende (zoals hij graag genoemd wil worden) Marieke Lucas Rijneveld. Hij heeft de Booker International Prize gewonnen voor zijn roman De avond is ongemak. In deze aflevering van Tims ^ tent uit 2018 vertelt Marieke Lucas over zijn genderidentiteit:

Cisgender is het tegenovergestelde van transgender: iemand die zich identificeert met zijn of haar geboortegeslacht.

Zoveel letters, waarom is er geen overkoepelende term?

Een overkoepelende term negeert de verschillen tussen alle seksuele -en gendergeaardheden die niet hetero zijn en niet geaccepteerd waren door de heteromeerderheid. Daarom kwamen LHBTQQIP2SA-activisten in actie om acceptatie voor deze verschillen te krijgen en vervolgens zichzelf te kunnen zijn. Deze verschillen kunnen voor veel mensen net zo belangrijk zijn voor hoe ze de wereld beleven als huidskleur, religie en cultuur.

De afkorting zal in de loop van de jaren vast nog verder worden uitgebreid en misschien wordt het moeilijker om bij te houden waar de letters voor staan zonder een ezelsbruggetje. Maar het feit dat de afkorting nog meer wordt uitgebreid is een teken van een gezonde samenleving waarin iedereen zich geaccepteerd voelt omdat dat het weerspiegelt dat er ruimte is voor een grotere schaal van seksuele en genderidentiteiten. Het gaat dus niet over de letters uit het hoofd leren in de juiste volgorde, maar over de acceptatie van hoe deze mensen hun leven willen leiden.